Có thể bạn đến với Marketing như một dân chạy ads thứ thiệt, một copywriter chỉn chu từng con chữ hay một account planner am hiểu khách hàng và chính team nhà mình, dù ở vị trí nào, bạn cũng khó lên đỉnh được với ngành này nếu bỏ qua những kiến thức nền tảng.
Cũng như các môn học đều phải có sách giáo khoa thì Marketing cũng có những cuốn sách “nằm lòng” của dân trong ngành. 88 Lab đã tổng hợp top 20 cuốn sách nhất định phải đọc dành cho dân Marketing. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Principles of marketing – Nguyên lý tiếp thị
Nguyên lý tiếp thị là quyển sách có thể được xem như là kinh điển, một thứ “kinh thánh” đối với bất cứ ai muốn nghiên cứu lĩnh vực marketing, bởi nó chứa bên trong gần như TẤT CẢ những gì bạn cần biết về tiếp thị – từ định nghĩa, lý luận, các nguyên tắc, cho đến ứng dụng, ví dụ thực tế. Bản gốc (tiếng Anh) của sách nằm trong giáo trình của rất nhiều trường đại học trên thế giới. Không chỉ vậy, sách không ngừng được chỉnh sửa, tái biên soạn, cập nhật thêm thông tin, case-study mới cho phù hợp với tình hình kinh tế không ngừng thay đổi – đến nay đã ra đến phiên bản thứ 14.
Vì khối lượng kiến thức khổng lồ, cực kỳ tỉ mỉ, chi tiết, nên đây không phải quyển sách dành cho các bạn chỉ muốn tìm hiểu sơ qua về marketing hoặc “đọc chơi cho biết,” mà phù hợp hơn với những bạn có ý định đào sâu, nghiên cứu, hoặc làm việc trong lĩnh vực này. Ngay cả khi đó, bạn cũng sẽ cần thời gian đáng kể để đọc và “ngấm” hết lượng thông tin bên trong, thậm chí giữ bên mình để tham khảo nhiều năm về sau.
2. Marketing management – Quản trị marketing
Đây được gọi là sách marketing gối đầu giường của mọi marketers. Cuốn này cũng của Philip Kotler, nhưng mang tính ứng dụng cao hơn. Ngoài các nguyên lí và thuật ngữ, Marketing Management còn đưa vào rất nhiều case study thành công trên thế giới và gợi mở các câu hỏi, tình huống để chúng ta đào sâu suy nghĩ.
3. Tiếp thị 4.0 – Dịch Chuyển Từ Truyền Thống Sang Công Nghệ Số
Quyển cẩm nang vô cùng cần thiết cho những người làm tiếp thị trong thời đại số. Ngày nay khách hàng không có nhiều thời gian và sự chú ý dành cho thương hiệu của bạn – và họ còn bị bao quanh bởi vô số các chọn lựa. Bạn phải tách khỏi đám đông, phải nổi trội, để gây sự chú ý và truyền đạt thông điệp mà khách hàng muốn nghe. “Tiếp thị 4.0” tận dụng tâm lý thay đổi của khách hàng để tiếp cận nhiều khách hàng hơn và khiến họ gắn bó với thương hiệu hơn bao giờ hết.
Quyển sách cho bạn kiến thức sâu rộng để bạn thành công trong thế giới tiếp thị ngày nay: Khám phá những nguyên tắc mới trong tiếp thị; Nổi bật và tạo ra những khoảnh khắc WOW; Xây dựng nền tảng khách hàng trung thành và có tiếng nói; và Biết ai sẽ là người định hình tương lai của các chọn lựa của khách hàng…
4. Lời tự thú của một Bậc thầy quảng cáo – The confession of an advertising man – David Ogilvy
David Ogilvy đúc kết 14 năm làm quảng cáo và hàng chục năm làm sales làm research cho cuốn sách để đời này. Triết lý làm nghề sâu sắc, các quan điểm cực hay về mối quan hệ giữa quảng cáo và sales, giữa agency và clients. Đặc biệt, giọng văn tuy có chút ngạo nghễ của người có tài nhưng ẩn chứa một thái độ cầu thị đúng mực về nghề nghiệp.
5. Định vị: Cuộc chiến giành tâm trí khách hàng – Al Ries và Jack Trout
Sách kinh điển về branding, được xem là kinh thánh cho marketers khi ra mắt năm 1981. Đến nay, về cơ bản cuốn sách vẫn chứng minh tính đúng đắn về nguyên lý positioning. Đặc biệt, trong thế giới quá tải về thông tin thì một positioning đáng giá thực sự đáng tiền. Tuy nhiên thực tế ứng dụng positioning có thay đổi trong một số tình huống so với khái niệm gốc của nó.
6. The long tail – Cái đuôi dài
Khái niệm Cái Đuôi Dài ra đời vào khoảng năm 2004. Tại thời điểm đó, ở Việt Nam, Cái Đuôi Dài được xếp vào nhóm lý thuyết siêu hình và là một khía cạnh rất mới. Cho đến nay, Cái Đuôi Dài đã trở thành cuốn sách gối đầu giường của những độc giả nghiên cứu và hoạt động marketing hoặc kinh doanh trên internet.
Cái Đuôi Dài giới thiệu chiến lược kinh doanh mới cho thị trường trực tuyến và những sản phẩm truyền thông. Cái Đuôi Dài chỉ ra rằng trong thời đại internet, lợi nhuận không chỉ nằm trong những sản phẩm nổi bật mà còn nằm trong những sản phẩm bình thường dành cho nhiều nhóm khách hàng có nhu cầu riêng biệt. Theo nguyên lý “tích tiểu thành đại”, khi sản phẩm bình thường đạt mốc số lượng lớn nào đó thì lợi nhuận chúng đem lại chắc chắn không ít.
7. Điểm bùng phát – The tipping point
Điểm bùng phát là một khoảnh khắc kỳ ảo, khi một ý tưởng, một xu thế, hay một hành vi xã hội vượt qua ngưỡng nhất định – bùng phát và lan ra như ngọn lửa hoang dã. Giống như chỉ một người bị ốm cũng có thể làm khởi phát cả dịch cúm, một mục tiêu nhỏ bé nhưng chính xác hoàn toàn cũng có thể trở thành nguyên nhân thúc đẩy một xu hướng thời trang, nhân rộng việc tiêu thụ của sản phẩm, hay làm hạ tỷ lệ phạm tội…
Trong cuốn sách được độc giả chào đón nồng nhiệt này, Malcolm Gladwell đã khám phá và khai mở cho chúng ta những hiểu biết sâu sắc về hiện tượng “điểm bùng phát”, nó sẽ làm thay đổi hoàn toàn nhận thức của tất cả mọi người trên khắp thế giới về việc tiêu thụ các sản phẩm và phổ biến các ý tưởng.
8. Thinking Fast & Slow – Tư duy nhanh và chậm
Là người học và làm Marketing, bạn không nên bỏ qua nghiên cứu về Tâm lý, đặc biệt là Tâm lý học hành vi. Trong cuốn Tư duy nhanh và chậm, tác giả đã chỉ ra rằng chúng ta thường tự cho rằng con người là sinh vật có lý trí mạnh mẽ, khi quyết định hay đánh giá vấn đề luôn kĩ lưỡng và lý tính, nhưng sự thật là, dù bạn có cẩn trọng tới mức nào, thì trong cuộc sống hàng ngày hay trong vấn đề liên quan đến kinh tế, bạn vẫn có những quyết định dựa trên cảm tính chủ quan của mình.
Bằng cách đưa ra và lý giải hai hệ thống tư duy tác động đến con đường nhận thức, tác giả đã khiến chúng ta vỡ ra rất nhiều điều về “I don’t know what I don’t know”.
9. Con bò tía – Chữ P kỳ diệu của những bậc thầy Marketing thế hệ mới
Từ những trang đầu tiên, tác giả đã khẳng định ý tưởng xuyên suốt cuốn sách là: mô hình các chữ P truyền thống: product, pricing, promotion, publicity… đã không còn nhiều hiệu quả, chữ P mới ở đây là purple cow. Tại sao là purple cow – con bò tía? Bản chất của con bò tía là nó tạo ra sự độc đáo giữa cả đàn bò yên bình đang gặm cỏ trên đồi. Nói cách khác, mô hình dựa vào những sản phẩm trung bình, và rất nhiều quảng cáo dần lùi bước, thay vào đó là những sản phẩm thực sự tốt và người dùng tự tìm đến cái họ cần. Vai trò của luật số lớn không còn như trước, ý tưởng tốt, sản phẩm tốt sẽ lấn át quảng cáo và truyền thông đại chúng.
Trong cuốn sách tác giả dành rất nhiều trang để đưa các case study minh hoạ thế nào là một con bò tía – một remarkable product. Một remarkable product cũng giống như một con bò màu tím, bạn đã thấy một con như vậy ở đâu chưa, bò tím thật sự là rất khác biệt. Là một cuốn sách về marketing, tác giả dành nhiều thời gian phân tích sự nổi trội của con bò tím, hơn là cách thức tạo ra nó. Và trong sự chuyển dịch ngày nay, thứ chúng ta cần làm là chú trọng đến chất lượng sản phẩm, phải tạo ra những sản phẩm thực sự khác biệt.
10. Ý tưởng này là của chúng mình
Sau hơn 5 năm ăn nằm với nghề sáng tạo, Sói Ăn Chay – Huỳnh Vĩnh Sơn đã cho xuất bản “Ý tưởng này là của chúng mình”. Cuốn sách là góc nhìn chân thực, đầy mới mẻ của thế giới Creative Agency, những buồn nhiều, vui chẳng thiếu của một Copywriter, nghề “thời thượng” trong mắt bạn trẻ. Từng trang của cuốn sách sẽ đưa chúng ta đi sâu vào từng ngõ ngách, len lỏi vào từng góc khác nhau của một ngành công nghiệp đang bùng nổ hiện nay.
Cuốn sách khiến độc giả cảm thấy ấn tượng vì ngôn từ sử dụng hài hước, hóm hỉnh, dung dị và tự nhiên, đôi khi còn rất tinh quái, giễu nhại. Các tiêu đề của mỗi trang viết riêng lẻ đều cực kì ngắn gọn mà vẫn ấn tượng cũng như làm nổi bật được nội dung chính, chỉ đơn giản như : Yêu, Zâm, Giết, Sổ… nhưng cũng đủ gây ấn tượng để sà vào đọc ngay.
Với những bạn đang có ý định thử sức với ngành truyền thông sáng tạo thì “Ý tưởng này là của chúng mình” chính là cuốn sách gối đầu giường bạn đang tìm kiếm.
11. Quốc gia khởi nghiệp
Nếu làm Marketing mà không biết gì về kinh tế thì quả là một thiếu sót vô cùng lớn. “Quốc gia khởi nghiệp”là câu chuyện viết về sự phát triển thần kỳ của nền kinh tế Israel từ lúc lập quốc cho đến khi trở thành quốc gia có nền công nghệ hàng đầu thế giới. Quyển sách này có thể trả lời cho những thắc mắc làm thế nào một đất nước nhỏ bé lại có thể tồn tại giữa sự thù địch của các quốc gia lân cận, đối phó với những cuộc chiến giữ vững bờ cõi mà vẫn tạo ra sự sáng tạo vượt bậc trong các lĩnh vực công nghệ, quân sự và dân sự.
Với ngòi bút sắc sảo, phong phú và tập trung những lời nhận xét thực tế từ những doanh nhân thành công hàng đầu, “Quốc gia khởi nghiệp” đã đem đến những cái nhìn mới mẻ về con người và đất nước Israel, làm sáng tỏ phần nào những thành công tưởng chừng như không tưởng của đất nước nhỏ bé này.
12. Made to stick – Tạo ra thông điệp kết dính
Một cuốn sách giúp bạn học cách viết để THÔNG ĐIỆP và KHÁCH HÀNG kết dính. Một bài viết luôn có cách để đi vào lòng người. Những câu chuyện, chiến dịch quảng cáo, và ý tưởng thành công, đọng lại trong tâm trí chúng ta cùng có chung một vài đặc điểm nổi bật có thể tóm gọn lại trong công thức SUCCESs.
- Simple (Đơn giản) – tìm ra cối lõi của bất kì ý tưởng nào
- Unexpected (Bất ngờ) – lôi kéo sự chú ý của mọi người bằng cách làm họ ngạc nhiên
- Concrete (Cụ thể) – đảm bảo ý tưởng được diễn đạt dễ hiểu, nhiều liên hệ hình ảnh
- Credible (Tin cậy) – mọi người cần tin vào nó
- Emotional (Cảm xúc) – đánh vào cảm xúc, thay vì lý trí
- Story (Câu truyện) – dùng lời kể để dẵn dắt ý
13. Crossing the Chasm
Bằng cách nhận diện sự khác biệt giữa “những người tân thời” và “những người lạc hậu”, đồng thời cả nhóm người ở giữa hai thái cực này, tác giả Geoffrey Moore đã vẽ ra một lộ trình phát triển các thị trường mới. Mặc dù Moore chủ yếu nói về những khác biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, nhưng những bài học và ví dụ mà tác giả đưa ra vẫn có thể được áp dụng cho nhiều ngành và lĩnh vực khác.
14. Selling the Invisible -Bán những thứ vô hình
Sự chuyển đổi kinh tế có ý nghĩa nhất trong 50 năm qua trên thế giới là sự thay đổi từ nền kinh tế sản xuất công nghiệp sang nền kinh tế dựa trên dịch vụ. Theo tác giả Harry Beckwith, chìa khóa để đi đến thành công trong sự chuyển đổi ấy chính là khả năng tiềm ẩn của doanh nghiệp trong việc xây dựng quan hệ giữa các đồng nghiệp, giữa đội ngũ nhân viên doanh nghiệp với các đối tác, khách hàng.
“Tiếp thị theo ý nghĩa mới không chỉ ở cách làm, mà còn ở cách tư duy. Tiếp thị được bắt đầu bằng việc tìm hiểu bản chất đặc thù của dịch vụ (chính là tính vô hình của nó) và những đặc điểm chung của những người sử dụng dịch vụ…” như tác giả đã viết.
15. Buy-ology – Học thuyết về quá trình mua hàng
Bằng cách đưa khoa học thần kinh (neuroscience) vào trong nghệ thuật tiếp thị, tác giả Martin Lindstrom đã giải thích về những ảnh hưởng của một số tác nhân thần kinh lên suy nghĩ của người tiêu dùng. Điều quan trọng hơn là Lindstrom đưa ra các biện pháp đánh giá tác động của yếu tố này một cách khoa học và sử dụng các kết quả để điều chỉnh các chiến dịch tiếp thị.
16. Permission Marketing – Tiếp thị dựa trên sự cho phép của khách hàng
Trong nhiều thập niên qua, các hoạt động tiếp thị theo kiểu truyền thống thường bị chỉ trích vì đã nhồi nhét quá nhiều thông tin cho khách hàng. Seth Godin đã giúp thay đổi quan điểm này khi chỉ ra rằng hiện nay doanh nghiệp hoàn toàn có thể làm tiếp thị bằng cách tạo ra nhiều sự lựa chọn khách hàng và để cho họ có quyền quyết định chọn những thông điệp mà họ muốn nghe.
17. All Marketers Are Liars – Những Tay Tiếp Thị Là Kẻ Nói Dối
“Một lần bất tín, vạn sự bất tin” là một câu thành ngữ nhằm đề cao vai trò của chữ “tín” trong cuộc sống. Trong hoạt động bán hàng cũng vậy. Một khi bạn đánh mất lòng tin trong tâm trí của khách hàng thì khả năng họ tiếp tục mua hàng của bạn lần sau dường như rất khó có thể xảy ra. Seth Godin – một trong những marketer xuất sắc bậc nhất trên thế giới – hiểu điều đó. Bằng cách kể chuyện tài tình của mình, Godin viết tác phẩm Những tay tiếp thị là kẻ nói dối (All Marketers Are Liars) nhằm mở ra cho độc giả một tư duy tiếp thị hoàn toàn mới. Làm sao để người tiêu dùng chấp nhận lắng nghe câu chuyện của mình? Làm cách nào để có thể đem đến cho khách hàng mục tiêu một thông điệp đáng tin cậy?
Một tư duy tiếp thị hoàn toàn mới: Hãy kể một câu chuyện có sức truyền tải cao. Đây chắc chắn là điểm nhấn đầu tiên khi chúng ta cầm trên tay cuốn sách All Marketers Are Liars của Seth Godin. Tư duy tiếp thị mới của Seth Godin đã đập tan tư duy truyền thống khi chúng ta nhắc đến thuật ngữ “câu chuyện bán hàng”.
Hoặc là bạn sẽ kể một câu chuyện có sức truyền tải cao, hoặc là bạn sẽ bị đào thải.
Nhà tiếp thị thành công là người cung cấp các câu chuyện mà người tiêu dùng muốn tin, hay nói cách khác, câu chuyện ấy củng cố thế giới quan của khách hàng. Những câu chuyện hay nhất đều không hề dạy cho người ta điều mới. Thay vào đó, chúng đồng ý với những gì khách hàng đã tin tưởng, từ đó khiến mọi người tự tin và yên tâm bằng cách nhắc lại rằng họ đã đúng đắn như thế nào.
18. Running Lean – Vận hành tinh gọn
Vận hành tinh gọn là một bộ công cụ lý tưởng dành cho các quản lý doanh nghiệp, CEO, chủ doanh nghiệp nhỏ, các nhà phát triển và lập trình và bất cứ ai hứng thú với những dự án khởi nghiệp. Thông qua cuốn sách, tác giả hướng dẫn người đọc:
- Tìm ra vấn đề đáng giải quyết, sau đó đưa ra giải pháp;
- Thu hút khác hàng trong suốt chu kỳ phát triển sản phẩm;
- Tiếp tục kiểm chứng sản phẩm của bạn thông qua các bước lặp nhỏ hơn và nhanh hơn;
- Tạo ra một tính năng, đo lường phản ứng của khách hàng và xác nhận hoặc hủy bỏ ý tưởng;
- Biết khi nào nên “điều chỉnh” bằng cách thay đổi lộ trình của kế hoạch;
- Tối đa hóa nỗ lực của bạn để tăng tốc, học hỏi và tập trung;
- Tìm ra thời điểm lý tưởng để gọi một vòng vốn lớn.
19. Guerilla Marketing – Tiếp thị kiểu “du kích”
Cách đây 30 năm, Jay Conrad Levinson đã làm cho tiếp thị không còn là đặc quyền của những công ty lớn với ngân sách “khủng” mà hoàn toàn nằm trong tầm với của các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhờ những chiến thuật sáng tạo và ít tốn kém hơn. Tác giả giải thích rằng doanh nghiệp không nhất thiết phải bỏ ra nhiều tiền để nhận biết được thị trường, chỉ cần hiểu hết được mọi khía cạnh của tiếp thị và biết cách vận dụng sáng tạo.
20. Quảng cáo không nói láo
Quyển sách này là sự kết tinh của những quan điểm thú vị từ một Planner thú vị. Xuyên suốt trong sách là những trích dẫn từ những quyển sách hay ho khác mà tác giả đã đọc và tâm đắc, cùng với đó là những câu chuyện trải nghiệm thực tế trong nghề đã giúp tác giả hình thành quan điểm và những hệ thống suy nghĩ chặt chẽ. Thông qua lăng kính “đời thường hoá chiến lược và marketing” của một người planner dày dặn kinh nghiệm, không cần phải là một Marketer chuyên nghiệp bạn cũng có thể hiểu rõ hơn về ngành quảng cáo. Nếu đang ở trong ngành này, bạn cũng sẽ tìm thấy trong sách những mô hình “dễ nhớ nhưng nắn não” rất hữu ích để áp dụng vào công việc hằng ngày.